เลขที่อนุมัติ ฆสพ.สบส. 7542/2565

ภูมิแพ้อาหารแฝงเกิดขึ้นได้อย่างไร

ภูมิแพ้อาหารแฝงเกิดขึ้นได้อย่างไร

เป็นอาการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายต่ออาหาร โดยการสร้างแอนติบอดีไปจับกับอาหาร หรือส่วนประกอบในอาหารเกิดเป็นโปรตีนคอมเพล็กซ์ (คือ แอนติบอดี และโปรตีนในอาหารที่รวมตัวกันเป็นโครงสร้างที่ซับซ้อน) แล้วถูกกำจัดออกจากร่างกาย

แต่หากร่างกายมีการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันที่มากเกินไปจะทำให้เกิดการสะสมของโปรตีนคอมเพล็กซ์ในบริเวณต่างๆ เช่น ข้อต่อ หรือระบบทางเดินอาหารที่ก่อให้เกิดอาการ และโรคเรื้อรังได้

ภูมิแพ้อาหารแฝง (Food Intolerance) เกิดขึ้นเมื่อระบบย่อยอาหารไม่สามารถย่อยอาหารบางชนิดได้อย่างถูกต้อง หรือเต็มประสิทธิภาพ สาเหตุที่เกิดขึ้นได้มีหลายประการ เช่น:

  • การขาดเอนไซม์ บางคนขาดเอนไซม์ที่จำเป็นในการย่อยอาหารบางชนิด เช่น การขาดเอนไซม์แลคเตสที่ย่อยน้ำตาลแลคโตสในนมและผลิตภัณฑ์นม ซึ่งเป็นสาเหตุของการแพ้แลคโตส
  • การตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน บางครั้งระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายอาจมีการตอบสนองเกินไปต่อโปรตีนในอาหาร เช่น ในกรณีของการแพ้กลูเตนซึ่งพบในผู้ที่เป็นโรคเซลิแอค (Celiac disease)
  • สารเคมีในอาหาร สารเคมีธรรมชาติในอาหารบางชนิด เช่น แอมีนส์ (amines) ที่พบในชีสและช็อกโกแลต หรือซาลิไซเลต (salicylates) ที่พบในผลไม้และผักบางชนิด อาจทำให้เกิดอาการไม่พึงประสงค์ในบางคน
  • สารเติมแต่งในอาหาร สารเติมแต่ง เช่น ผงชูรส (MSG), สารกันบูด, สีผสมอาหาร, และสารกันเสีย อาจทำให้เกิดอาการแพ้หรือความไม่สบายในบางคน
  • ปัจจัยด้านจิตวิทยา ความเครียดและภาวะทางจิตวิทยาอื่นๆ อาจมีผลต่อการย่อยอาหารและทำให้อาการภูมิแพ้อาหารแฝงแย่ลง

          อาการที่พบบ่อยของภูมิแพ้อาหารแฝง ได้แก่ ปวดท้อง, ท้องอืด, ท้องเสีย, อาการคลื่นไส้, ปวดศีรษะ, และผื่นคัน การตรวจสอบ และรักษาอาการนี้มักจะต้องปรึกษาแพทย์ หรือนักโภชนาการเพื่อวิเคราะห์อาหารที่เป็นปัญหา และวางแผนการรับประทานอาหารที่เหมาะสม อาการภูมิแพ้อาหารแฝงมักมีความเกี่ยวเนื่องสัมพันธ์กับภาวะลำไส้รั่วซึม และภาวะลำไส้รั่วซึมก็เป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดการแพ้อาหารแบบแฝง

         การตรวจเช็คว่าเรามีอาการแพ้อาหารแฝงอย่างแม่นยำ และถูกต้อง คือการตรวจวิเคราะห์ Food Allergy เป็นการตรวจเลือดวัดระดับแอนติบอดีที่เพิ่มขึ้นเมื่อทานอาหารชนิดต่าง ๆ ซึ่งจะสะท้อนว่าร่างกายแพ้อาหารชนิดใดซึ่งจะรายงานผลการตรวจออกมาเป็นระดับการแพ้ต่ออาหารแต่ละรายการให้เราได้ป้องกันและหลีกเลี่ยงจากภัยแฝงต่างๆ ของโรคที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต

        หากคุณมีปัญหาเรื่องสุขภาพ ไม่ควรมองข้ามหากมีความเสี่ยง อาจส่งผลต่อร่างกาย ระบบอื่นๆ ได้  ควรพบแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพ และให้แพทย์การวินิจฉัยอาการ เพื่อการดูแลรักษาสุขภาพของคุณให้ห่างไกลจากโรค นอกจากนี้ ควรหมั่นสังเกตอาการตัวเองอยู่เสมอ หากพบอาการผิดปกติใด ๆ ที่เกิดขึ้นกับร่างกาย หรือกำลังป่วยเป็นโรคต่าง ๆ ให้รีบไปพบแพทย์เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสมตั้งแต่เนิ่น ๆ และปฏิบัติตัวตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด

Reference

รู้ทัน “ภูมิแพ้อาหารแฝง” ไขปริศนาอาการเจ็บป่วยเรื้อรัง

http://nkp.nfe.go.th/7302/?name=knowledge&file=readknowledge&id=108

https://mgronline.com/goodhealth/detail/9610000081989